فایل کامل و عالی نقش ارزشیابی در نظام پرداخت کارکنان دولت

فهرست مطالب

مقدمه۱
فصل اول : جایگاه  نظام ارزشیابی عملکرد وپاداش دراسلام
بخش اول – مبانی ارزشیابی ازدیدگاه قرآن                                         10
مبحث اول- فلسفه خلقت وضرورت ارزشیابی درنظام آفرینش                                    10
مبحث دوم- مصادیق ارزشها وضد ارزشهای ذاتی انسان از نظر قرآن                        15
بخش دوم – معیارها وروشهای ارزشیابی ازدیدگاه اسلام                       17
مبحث اول- معیارا یمان توأم باعمل صالح                                                                    17
مبحث دوم-معیار تقوا                                                                                                    19
مبحث سوم – معیار عدالت                                                                                             23
مبحث چهارم – روشهای ارزشیابی در قرآن                                                                    32
بخش سوم – انگیزش وجبران خدمات در اسلام                                      36
مبحث اول-  نظریه انگیزش دراسلام                                                                              36
مبحث دوم-  پاداش وامتیازات درقرآن                                                                           42
مبحث سوم- نظام پرداخت ازدیدگاه اسلام                                                                     45

بخش دوم-نظام ارزشیابی عملکردکارکنان دولت:
میحث اول-  اصول ومعیارهای ارزشیابی عملکردکارکنان
مبحث دوم –روشهای ارزشیابی عملکرد کارکنان
مبحث سوم- قابل دفاع بودن ارزشیابی عملکرد وحق اعتراض کارکنان دولت

فصل دوم–  جایگاه نظام ارزشیابی عملکرد درحقوق ایران
بخش اول – مبانی قانونی ارزشیابی                                                                  52      
مبحث اول- مبانی ارزشیابی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران                               52      
مبحث دوم – مبانی ارزشیابی درقوانین موضوعه ایران                                                     55
بخش دوم-نظام ارزشیابی عملکردکارکنان دولت                                               64
میحث اول-  اصول ومعیارهای ارزشیابی عملکردکارکنان                                                   65 
مبحث دوم –روشهای ارزشیابی عملکرد کارکنان                                                                 71
مبحث سوم – قابل دفاع بودن ارزشیابی عملکرد وحق اعتراض کارکنان دولت                   76                 
فصل سوم – نقش متقابل ارزشیابی عملکرد ونظام پرداخت
 کارکنان دولت
بخش اول: نظام پرداخت مبتنی بر عملکرد وشایستگی کارکنان                          85
مبحث اول- طرح های پرداخت مبتنی برعملکرد                                                                   86
مبحث دوم- آثار مثبت و منفی پرداختهای مبتنی بر ارزیابی عملکرد                                    88
مبحث سوم- افزایش حقوق مبتنی بر شایستگی                                                                   91
بخش دوم:  نظام پرداخت کارآمد ونقش آن درکارائی                                           95
مبحث اول- عوامل انگیزشی نظام پرداخت کارآمد                                                                  95
مبحث دوم:  پاداش و نقش آن در افزایش کارایی                                                  101

بخش سوم: رابطه نظامهای پرداخت حقوق بابهره وری وتحولات نظام پرداخت    
کارکنان دولت                                          107
مبحث اول-تاریخچه وتحولات نظام پرداخت کارکنان دولت        107          مبحث دوم- تفاوت نظام هماهنگ پرداخت بانظام حقوق ومزایای قبلی            114
مبحث سوم- دلایل ناکارآمدی قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت         116
نتیجه گیری  و پیشنهاد      120
منابع ومآخذ  125                                                                                   

مقدمه
۱-نحوه انتخاب موضوع:
به موازات رشد وتوسعه حقوق عمومی درسطح بین الملل، مباحث مربوط به اصل حاکمیت قانون و قانونمداری،جزو سرفصلهای درس حقوق اداری درمقطع کارشناسی ارشد رشته حقوق عمومی گنجانده شده است ودراین راستابحث وبررسی پیرامون قانونمندی وعادلانه بودن اصول ومعیارهای ارزشیابی در نظام اداری واستخدامی کشور،همواره توجه دانش پژوهان حقوق عمومی و مدیریت منابع انسانی رابه خودجلب نموده است.
ازطرفی طبق اصل سوم قانون اساسی ج.ا.ا، رفع تبعیض ناروا وایجاد نظام اداری  صحیح وعادلانه بمنظور تحقق عدالت اجتماعی واقتصادی تکلیف قانونی دولت می باشد،بنابراین بازنگری اساسی در نظام ارزشیابی ونظام پرداخت کارکنان دولت،به عنوان مهمترین محورانجام اصلاحات ، درعرصه قانونمداری از دغدغه های اصلی دولت بشمارمی آیددلایل مذکور وهمچنین علاقه مندی و انگیزه ناشی ازمطالعات قبلی با راهنمایی های استاد محترم ”جناب آقای دکتر امیرارجمند“،موجب گردیدکه موضوع پایان نامه خود را باعنوان ”نقش ارزشیابی عملکرد در نظام پرداخت کارکنان دولت“انتخاب نمایم.
 دراین تحقیق، سعی شده است ضمن بررسی مبانی قانونی وجایگاه نظام ارزشیابی عملکرد ازدیدگاه اسلام وحقوق ایران ، با طرح سه فرضیه وسه سؤال، ضوابط جاری ارزشیابی عملکرد شاغلین دستگاههاوسازمانهای دولتی ومیزان اثربخشی آن درنظام پرداخت حقوق ومزایای کارکنان دولت،مورد تجزیه وتحلیل حقوقی قرارگرفته وپاسخ مناسبی داده شود. 
ارزشیابی ابزارمؤثری درمدیریت منابع انسانی است که طی سالهای اخیربطورروزافزونی موردتوجه اغلب سازمانها،مؤسسات وشرکتهای دولتی وغیردولتی قرارگرفته است.نتایج تحقیقات انجام شده نشان می دهدبااستفاده صحیح ومنطقی ازاین ابزار،سازمانهاباکارائی بهتری به اهداف موردنظرخودمی رسندوازطرفی منافع وخواسته های کارکنان نیزبنحومطلوب تامین می گردد.
۲-  روش تحقیق:
در تهیه مطالب و یافته های این تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده شده و در مجموعه کتابخانه های موجود در دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی مراجعه و از بانکهای اطلاع رسانی دانشگاهها سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشورو مرکز آموزش مدیریت دولتی جهت جستجوی موضوعی کتب و مقالات مرتبط بهره گیری شد است .   اغلب منابع و متون موجود با نگرش مدیریتی و بعضاً آموزشی و یا کاربردهای تولیدی وصنعتی نگاشته شده ،تحلیلها ونظریات ارایه شده  بیشتر جنبه عملی و اقتصادی  دارند تا حقوقی .
۳- تاریخچه ارزیابی عملکرد:
نظام ارزیابی به صورت رسمی در سطح فردی و سازمانی از سال ۱۸۰۰ میلادی توسط رابرت اون در اسکاتلند در صنعت نساجی برای اولین بار مطرح گردید و کالاهای تولید شده با استفاده از چوب هایی در رنگهای مختلف درجه بندی شدند که در واقع نوعی ارزیابی کیفیت بوده است.
” در ایران ارزشیابی بصورت کلاسیک اولین بار توسط خواجه رشیدالدین فضل اله در اواخر قرن هفتم هجری مطرح شد.وی که بیش از بیست سال مقام وزارت مغولها را عهده دار بوده است،ارزشیابی عملکرد نیروی انسانی را این گونه توصیف می کند: موقوفات را کارکنان، عمال و محصلان، تجربه کنند، هر کس را از میان آنها به بی امانتی و بی لیاقتی یافتند باید بیرون کنند و کسی را که در او اخلاص و تعهد یافتند جایگزین نمایند.”
۴-تعریف اصطلاحات :
برای اینکه نقش و جایگاه نظام ارزشیابی را در فرایند افزایش و بهبود حقوق  دستمزد کارکنان بهتر تبیین نمائیم ابتدا معنی و مفهوم وتعریف اصطلاحی ارزشیابی و ارزشیابی عملکرد  و سپس تعریف حقوق و دستمزد ارایه شود :
الف-  معنی ومفهوم لغوی: واژه “ارزش” اسم مصدر از ریشه “ارز” به معنی قیمت ، نرخ ، قدرآمده است.  و در اصطلاح تجاری ارز به سندی که ارزش و اعتبار آن به پول خارجی تعیین شده باشد اطلاق می شود. 
ب- تعریف ارزشیابی: در تالیفات نویسندگان تعاریف مختلفی از اصطلاح ارزشیابی به شرح زیر ارائه شده است :
–  ارزشیابی عبارتست از سنجش سیستماتیک و منظم کار افراد در رابطه با نحوه   انجام وظیفه    آنها در مشاغل محول و تعیین پتانسیل موجود در آن ، جهت رشد و بهبود .
–  ارزشیابی عبارتست از فرآیند جمع  آوری و تغییر نظام دار شواهدی که در نهایت به قضاوت ارزشی یا چشمداشت به اقدامی معین می انجامد .
–  ارزشیابی عبارتست از بررسی عملکرد کارکنان بطور مداوم به منظور شناخت نقاط قوت و  ضعف آنان  و ایجاد انگیزه مناسب برای بالا بردن کارایی در سازمان برای رسیدن به اهداف    نهایی و رضایت خاطر کارکنان .
ج- تعریف ارزشیابی عملکرد : عبارتست ازتعیین درجه کفایت و لیاقت کارکنان از لحاظ انجام وظایف محوله و قبول مسئولیتها در سازمان که بطور عینی و سیستماتیک انجام پذیرد به بیان دیگر یعنی سنجش نسبی عملکرد انسانی در رابطه با نحوه انجام کار مشخص در یک دوره زمانی معین در مقایسه با استاندارد انجام کار و تعیین استعداد و ظرفیتهای بالقوه فرد بمنظور برنامه ریزی در جهت به فعلیت درآوردن آنها  .

فهرست منابع ومآخذ

۱-منابع فارسی
الف- کتب :
۱.    ابراهیمی دینانی، ملا محسن، فلسفه سهروردی، ص ۶۰۴ تا ۶۱۳انتشارات حکمت،تهران۱۳۷۳
۲.    ابوالحمد، عبدالحمید،حقوق اداری ایران ،چاپ چهارم،انتشارات توس، تهران۱۳۷۰.
۳.    آرکی، جین و اچ ترایاندیس، مدیریت بر مدیریت ناپذیر، ترجمه مهیار سرحدی و محمد رضایی بیدگلی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، تهران۱۳۸۱
۴.    آنجلا،ا م، بووی، مدیریت نظام های حقوق و دستمزد، ترجمه محمد صائبی، مرکز آموزش مدیریت دولتی، چاپ دوم، تهران ۱۳۷۲
۵.    آیتی ، عبدالمحمد، ترجمه نهج البلاغه ، چاپ هشتم ،تهران۱۳۷۹
۶.    جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق،انتشارت گنج دانش ، تهران ۱۳۶۸.
۷.    جمعی ازاساتید مدیریت،ارزشیابی عملکردافراد،مرکزآموزش مدیریت دولتی،تهران ۱۳۸۰
۸.    جمعی ازاساتید زیرنظر مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد ۶ و۱۶و ۲۴،نشرنبوغ ،قم۱۳۷۵
۹.    دانا سرشت، اکبر، ترجمه کتاب روانشناسی شفا، انتشارات امیر کبیر،تهران۱۳۶۳
۱۰.    دورانت، ویل، تاریخ تمدن، جلد اول ، انتشارات انقلاب اسلامی،تهران ۱۳۷۰.
۱۱.    د هخدا، علی اکبر، لغت نامه، چاپ اول دوره جدید، دانشگاه تهران ۱۳۷۳.
۱۲.    سعادت، اسفندیار، مدیریت منابع انسانی، انتشارات سمت، تهران۱۳۸۰.
۱۳.    سجادی، سید جعفر، فرهنگ معراف اسلامی،جلد سوم شرکت مؤلفان و مترجمان ایران،تهران۱۳۶۲
۱۴.    شیمون ال ، دولان ورندل اس شولر (ترجمه) امور کارکنان و منابع انسانی انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی،تهران ۱۳۷۸
۱۵.    طبیبان، سید محمد، فرهنگ عربی به فارسی لاروس، جلد اول، انتشارات امیر کبیر، تهران ۱۳۷۳.
۱۶.    جعفری، محمد تقی، جبر و اختیار، انتشارات ولیعصر، تهران۱۳۷۹
۱۷.     عمید ، حسن ، فرهنگ لغت ، جلد اول ، انتشارات امیرکبیر ، تهران ۱۳۷۹.
۱۸.     قاری سید فاطمی، سید محمد، حقوق بشر در جهان معاصر، دفتر اول، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران ۱۳۸۲
۱۹.    قانونی ،پروین،ارزشیابی وطبقه بندی مشاغل صص ۲۸۸ تا ۲۹۰،انتشارات دانشکده علوم اداری ومدیریت بازرگانی، تهران ،۱۳۵۶
۲۰.     گری دسلر، مبانی مدیریت منابع انسانی، ترجمه علی پارساییان و سید محمد اعرابی، چاپ دوم، دفتر پژوهش های فرهنگی، تهران، ۱۳۸۱.
۲۱.     مطهری، مرتضی، سیری در نهج البلاغه، چاپ ۲۴، انتشارات صدرا، قم، ۱۳۷۹.
۲۲.     مطهری، مرتضی، کتاب بیست گفتار، انتشارات صدرا،قم ۱۳۶۹.
۲۳.     مطهری، مرتضی، انسان و ایمان، ص ۴۸ تا ۶۴انتشارات صدرا، قم.۱۳۶۹
۲۴.     مطهری، مرتضی، انسان در قرآن، انتشارات صدرا، قم ۱۳۷۷
۲۵.    مؤسسه کار وتامین اجتماعی،تاریخچه حداقل دستمزد درایران، تهران ۱۳۸۰.              
۲۶.    میر سپاسی، ناصر، مدیریت منابع انسانی، انتشارات نقش جهان، تهران. ۱۳۶۸.
۲۷.    موسوی همدانی، سید محمد باقر، ترجمه تفسیر المیزان، جلد ۸، ۹، ۱۶، ۱۹، دفتر انتشارات اسلامی،تهران ۱۳۸۲.
۲۸.    هاشمی ،سیدمحمد.حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ،جلداول،چاپ چهارم.نشرمیزان،۱۳۸۲ تهران

ب- پایان نامه ها:
۲۹.    آلاشتی، رضا، بررسی تأثیر پرداخت پاداش بر عملکرد کارکنان… ، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران ۱۳۷۸.
۳۰.    صادقی، شیرزاد، بررسی برخی از عوامل انگیزشی و تأثیر آن در بهبود عملکرد کارکنان، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران ۱۳۷۹.
۳۱.    فتح آباد. اسداله، نقش ارزشیابی عملکرد کارکنان در بهسازی نیروی انسانی،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت، مرکز آموزش مدیریت دولتی، تهران ۱۳۷۵.
۳۲.    مظاهری، عباس، بررسی نظرات کارکنان مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی درباره عوامل مؤثر بر رضایت شغلی، پایان نامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه تهران، ۱۳۷۵،
۳۳.    نویدی ، نصراله .شناسائی عوامل بازدارنده ارزشیابی مؤثرکارکنان، پایان نامه کارشناسی ارشد مرکز آموزش مدیریت دولتی ، تهران ۱۳۷۹صص۸تا۱۴

ج – مقاله ها:
۳۴.    اردبیلی ،.یوسف،مبانی قانونی وعلمی ارزشیابی دربخش دولتی.فصلنامه مدیریت درآموزش وپرورش.شماره۱۲ .ص۴۱تهران۱۳۷۳
۳۵.    ابیلی.خدایار،ارزیابی طرح موجود ارزشیابی کارکنان دولت،مجله روانشناسی وعلوم تربیتی  دوره جدید سال ششم.شماره یک .تهران ۱۳۸۰صص۹۱تا۱۰۲
۳۶.    اسماعیلی، زیبا، قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت ناکارآمد شده است، نشریه مردم سالاری، تهران ۷/۳/۸۱ .
۳۷.    اعرابی ، سید محمد ، طراحی نظام پرداخت کارکنان دولت،  نشریه دانش مدیریت ص ۱۰۷ تا ۱۴۲، شماره ۵۲، بهار تهران ۱۳۸۰،
۳۸.    افجه ای، انگیزه کار بیشتروجدان الهی هر انسان است، زمیمه اقتصادی روزنامه اطلاعات،تهران ۲۱/۱/۶۲ ۱۳.
۳۹.    بازخورد ۳۶۰ درجه الگویی برای ارزشیابی و توسعه افراد در سازمان، نشریه صنعت خودرو، شماره ۶۱، ص ۳۸ تا ۴۲، تهران۱۳۸۱.
۴۰.    جاسبی، عبداله، مقاله انگیزش در مدیریت اسلامی، مجموعهمقالات مدیریت اسلامی، جلد ۴، مؤسسه آمزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، تهران ۱۳۷۶.
۴۱.    جعفری، محمد تقی، بحث بنیادین در ریشه های انگیزش، مجله علمی کاربردی مدیریت دولتی، دوره جدید شماره ۱۹، تهران زمستان ۱۳۷۱.
۴۲.    ذوالفقاری.رسول،ارزشیابی عملکرد کارکنان…نشریه تدبیر،شماره ۹۵، تهران .شهریور۱۳۷۸.
۴۳.    رزقی رستمی،علیرضا، نظام ترفیعات وارزشیابی عملکرد کارکنان ،نشریه تدبیر۱۱۴ تهران مردادماه۱۳۸۰.
۴۴.    رضایی کلید بری و روشندل اربطانی، بررسی نظام های پرداخت در مدیریت منابع انسانی، نشریه تعاون، شماره ۱۴۵ ص ۳۶ تا ۳۹.،تهران، مهرماه ۱۳۸۲.
۴۵.    رفیعی، عطا اله، تشویق و تنبیه در مدیریت اسلامی، مجموعه مقالات مدیریت اسلامی، جلد ۴، مؤسسه آموزشی تحقیقاتی صنایع دفاعی، تهران ۱۳۷۶.
۴۶.    رهباردار،.حمید،ارزشیابی در آموزش وپرورش-نشریه رشد معلم دوره۱۹ شماره ۷ تهران ۱۳۷۸.
۴۷.    رنجه بازو.کریم، .نقش ارزشیابی درانگیزش ورضایت شغلی…نشریه اطلاعات تهران.۲۸/۳/۷۷
۴۸.    سریان ،د.سیلوا،معرفی نظامهای پرداخت برمبنای عملکردومهارت.ترجمه وتدوین احمداثنی عشری ، نشریه کاآفرین.شماره۱۶، مردادوشهریور۱۳۸۱
۴۹.    سرمد ، غلامعلی ،نقش حقوق ومزایادرافزایش عملکرد،مجاه کارمند.شماره۷و نشریه تعاون، شماره ۱۱۴، تهران ۱۳۷۹.
۵۰.    شریفیان ، رکسانا، نشریه مدیریت واطلاع رسانی پزشکی شماره ۴.دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ۱۳۷۲.
۵۱.    شفیع پور مطل، فرهاد،  بررسی نقش روش ارزشیابی صحیح در اعتلای وجدان کاری… ، نشریه فرهنگ اصفهان، شماره ۱۵،اصفهان بهار ۱۳۷۹.
۵۲.    صادقی،احمد،شیوه های ارزشیابی مدیریت ازعملکرد کارکنان ،نشریه مدیریت درآموزش وپرورش، شماره ۱۷،دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۷۷.
۵۳.    صراف جوشقانی ،حسین، بانک اطلاعاتی مرکزآموزش مدیریت دولتی ، تهران ۱۳۷۸
۵۴.    طاهری گودرزی، حجت، و غنی زاده، حسین، تقویت عملکرد گامی فراتر از پرداخت و پاداش، نشریه تدبیر، شماره ۱۰۲، تهران خرداد ۱۳۷۹.
۵۵.    عبداله عمر، فؤاد، مقاله انگیزش از دیدگاه اسلام، مجموعه مقالات چهارمین سمینار بین المللی مدیریت دولتی ص ۱۷۷ تا ۱۹۵، مرکز آموزش مدیریت دولتی، تهران مردادماه ۱۳۷۱.
۵۶.    علوی، سید امین اله، مطالعه تطبیقی در زمینه ارزشیابی کار کارکنان در چند کشور نمونه، فصلنامه علمی کاربردی مدیریت دولتی، شماره ۱۱، تهران زمستان ۱۳۶۹.
۵۷.    علوی ، سیدامین اله ، چگونه می توان پرداخت حقوق و دستمزد را با کارایی و بهره وری پیوند داد، فصلنامه علمی کاربردی مدیریت دولتی ، شماره ۱۴، تهران ۱۳۷۰
۵۸.    مجدفر، مرتضی.نگرشی به جنبه های منفی ارزشیابی..نشریه همشهری تهران ۱۱و۱۲/۳/۷۸.
۵۹.    مکارم شیرازی، ناصر، ویژگیهای مدیریت اسلامی، مجموعه مقالات مدیریت اسلامی، جلد ۱و۴، مؤسسه آموزشی وتحقیقاتی صنایع دفاعی، تهران ۱۳۷۶
۶۰.    منصوری، ایرج، نظام هماهنگ پرداخت حقوق کارکنان دولت ومیزان کارایی آن، نشریه بازار کار، شماره ۱۳۱- تهران ۱۳۸۲ .
۶۱.    مهریاری.حجت اله ،فرایند ارزشیابی کارکنان ،نشریه فرهنگ وتعاون شماره۱۲، تهران خردادوتیرماه۷۸
۶۲.    مرکز مطالعات و پژوهش های اداری، سازمان اموراداری واستخدامی کشور، نظام پرداخت کارگزاران از دیدگاه مبانی ارزشی اسلام، نشریه شماره ۷۷، تهران مهرماه ۱۳۶۸.
۶۳.    میرسپاسی ،ناصر،پژوهش تحلیلی درزمینه ارزشیابی کارکنان ومدیران دولتی،فصلنامه مدیریت دولتی.شماره ۶ تهران ۱۳۶۸
۶۴.    نعمت پژوه، اردشیر، بررسی ضرورت اصلاح نظام پرداخت کارکنان دولت، نشریه قدس، ۱۴ تهران /۷/۷۸.
۶۵.    نوریان ،ذبیح اله،ارتباط ارزشیابی با بهسازی نیروی انسانی…نشریه اطلاعات تهران ۷/۵/۷۸
د- قوانین و مقررات:
۶۶.    قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۶۸.
۶۷.    قانون استخدامی کشوری مصوب ۱۳۴۵ مجلس شورای ملی.
۶۸.    قانون استخدامی ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۶۶مجلس شورای اسلامی
۶۹.    قانون استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب ۱۳۷۰مجلس شورای اسلامی
۷۰.    قانون استخدامی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۷۴ مجلس شورای اسلامی .
۷۱.    قانون استخدامی وزارت اطلاعات مصوب ۱۳۷۴. مجلس شورای اسلامی .
۷۲.    قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش مصوب ۱۳۷۴ مجلس شورای اسلامی .
۷۳.    قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران.
۷۴.    قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب ۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی.
۷۵.    آئین نامه ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرایی کشور مصوب ۱۸/۱۰/۸۱ هیأت وزیران.
۷۶.    دستورالعمل اجرایی مواد ۸ و ۱۲ طرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب رجوع در نظام اداری مصوب ۲۰/۱۰/۸۲  ، شورای عالی اداری.
ه اسناد و گزارش ها:
۷۷.    سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، ۱۳۸۲
۷۸.    طرح ارزشیابی کارکنان دولت.سازمان اموراداری واستخدامی کشور.چاپ دوم.تهران بهمن ماه۱۳۷۲ص۱۰
۷۹.    گزارش توجیهی لایحه خدمات کشوری، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، بهمن ماه۱۳۸۱صص۴۴تا۵۷
۸۰.    لایحه مدیریت خدمات کشوری، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، ۱۳۸۲
۸۱.    نرم افزار قوانین کشور، علی مکرم وکیل پایه یک دادگستری،تهران ۱۳۸۱.
۸۲.    نرم افزار المائده ۲، شرکت پیغام نور رایانه.تهران۱۳۸۲
۸۳.    نرم افزار لوح قانون،مرکز پژوهش مجلس شورای اسلامی. تهران۱۳۸۳

۲- منابع عربی:
۸۴.    حر عاملی ،محمدبن حسن، وسائل الشیعه، مجلدات ۶ و۱۱و۱۳.مؤسسه آل البیت .قم۱۴۰۹ هجری قمری
۸۵.     راغب اصفهانی،ابی القاسم الحسین ، مفردات الفاظ قرآن.نشرمرتضوی.تهران۱۳۷۵
۸۶.    شرتونی .سعید ، اقرب المواردفی فصح العربیه والشوارد، جلد ۲. نشراسوه. تهران ۱۳۷۷
۸۷.     صدرالدین شیرازی،محمدابراهیم ،تفسیر الشواهد الربوبیه فی منافع السلوکیه، نشرسروش.تهران۱۳۷۵
۸۸.    طریحی.فخرالدین.مجمع البحرین.نشرمرتضوی.تهران ۱۳۷۵
۸۹.     طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، جلد ۷.دارالکتاب.قم. دی ماه ۱۳۷۲
۹۰.    عبدالباقی، محمد فؤاد، المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، چاپ اول، انتشارات اسلامی، تهران۱۳۷۲ 
۹۱.     کلینی، محمدبن یعقوب ،اصول کافی، جلد سوم،دارالکتب الاسلامیه، تهران ۱۳۶۵ شمسی
۹۲.    متقی هندی ،علاءالدین علی ،کنزالعمال،مؤسسه الرساله،بیروت،۱۴۰۹ هجری قمری
۹۳.     مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، جلد ۷۴.کتابفروشی اسلامیه.تهران۱۳۶۵
۹۴.     معلوف الیسوعی،لوئیس. المنجد فی اللغه و الاعلام.نشراسلام.تهران۱۳۷۹